تحقیقات کمیته محیط زیست پارلمان محلی پایتخت از عملکرد 9 ماهه بودجه 94 شهرداری تهران نشان می‌دهد: در حالی که طی 9 ماه نخست سال جاری فقط 62 درصد از بودجه مصوب برای سال 94 محقق شده است که نشان از عقب‌ماندگی در وصول درآمدهای شهری به دلیل رکود حاکم بر بازار ساخت وساز دارد اما با این وجود بازهم 53 درصد از درآمدهای اداره پایتخت طی این مدت از دو منبع مالی ناپایدار و ناسالم یعنی «فروش تراکم مازاد» و « تغییر کاربری» به دست آمده است.

تحقیقات کمیته محیط زیست پارلمان محلی پایتخت از عملکرد 9 ماهه بودجه 94 شهرداری تهران نشان می‌دهد: در حالی که طی 9 ماه نخست سال جاری فقط 62 درصد از بودجه مصوب برای سال 94 محقق شده است که نشان از عقب‌ماندگی در وصول درآمدهای شهری به دلیل رکود حاکم بر بازار ساخت وساز دارد اما با این وجود بازهم 53 درصد از درآمدهای اداره پایتخت طی این مدت از دو منبع مالی ناپایدار و ناسالم یعنی «فروش تراکم مازاد» و « تغییر کاربری» به دست آمده است. محمدحقانی، رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران با اشاره به نتایج به‌دست آمده از بررسی عملکرد 9 ماهه بودجه 94 به «دنیای اقتصاد» گفت: از مجموع بودجه 17 هزار و 219 میلیارد تومانی شهرداری تهران در سال جاری، معادل 9 هزار و 25 میلیارد تومان به بخش تملک دارایی‌های سرمایه‌ای اختصاص دارد که از مجموع این رقم طی سه فصل ابتدایی سال جاری رقمی در حدود 3 هزار و 747میلیارد تومان معادل 5/ 41درصد محقق شده و این در حالی است که بررسی بندهای مختلف مربوط به بودجه سرمایه‌ای سال 94 نشان می‌دهد که بخش عمده‌ای از این میزان تحقق نیز مربوط به بخش‌هایی است که در بودجه سال‌های قبل از سال 94 در قالب «بودجه هزینه‌ای نگهداشت» طبقه‌بندی می‌شد.
 

این عضو شورای شهر با تاکید بر اینکه یکی از نکات مورد توجه در بررسی عملکرد بودجه سال جاری در بازه زمانی 9 ماهه توجه به تحقق ردیف‌های بودجه کم‌اهمیت همچون نگهداری فضاهای فرهنگی در مقابل ردیف‌های بااهمیتی همچون حمل و نقل عمومی است، اظهار کرد: به‌عنوان مثال در سال‌جاری با توجه به مشکلات موجود در بحث آلودگی هوا، یکی از ردیف‌های مهم بودجه سرمایه‌ای شهرداری در احداث و توسعه حمل و نقل ریلی درون شهری بود که به دلیل اهمیت آن رقمی بالغ بر 2 هزار میلیارد تومان از سوی شورای شهر به آن اختصاص پیدا کرد. او افزود: با این حال بررسی گزارش عملکرد ارائه شده در 9 ماهه سال 94 نشان داد که به رغم ادعاها تحقق بودجه در این ردیف صرفا معادل 13 درصد (277 میلیارد تومان) بوده است. البته مدیران شهری تاکید دارند که اسناد مربوط به تحقق بودجه این بخش در حال تهیه است.

حقانی به بودجه نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی غیرریلی اشاره کرد وگفت: از مجموع 309 میلیارد تومان بودجه در نظر گرفته شده برای این بخش طی سه فصل ابتدایی سال جاری رقمی در حدود 60 میلیارد تومان معادل 21 درصد محقق شده است. رئیس کمیته محیط‌زیست شورای‌شهر تهران اصلی‌ترین بخش تحقق بودجه در بخش سرمایه‌ای طی بازه زمانی 9 ماهه نخست سال جاری را مربوط به ماموریت فرهنگی و اجتماعی با تحقق 48 درصدی دانست و گفت: بررسی ردیف‌های زیرمجموعه این بخش بیانگر آن است که ردیف‌های با درصد تحقق بالا عموما مربوط به نگهداری فضاهای فرهنگی و ردیف‌هایی که منجر به شکل‌گیری دارایی سرمایه‌ای جدید نمی‌شود، است. این ردیف‌های بودجه‌ای عموما به صرف پرداخت حقوق و مزایای پرسنل غیررسمی در شهرداری‌های مناطق و ستاد، باعناوین مختلف می‌شود.

کسب حداکثری درآمد از تغییر کاربری

حقانی با تاکید بر اینکه سهم عمده کسب درآمد برای اداره پایتخت در سال 94 بر دوش دو منبع ناسالم «فروش تراکم مازاد» و «تغییر کاربری» بوده است، عنوان کرد: با وجود آنکه طی 9 ماهه اول سال جاری شهرداری تهران موفق به تحقق درآمد 62درصدی بوده، اما درآمد حاصل از تغییر کاربری طی همین بازه زمانی بیش از پیش بینی‌ها طی سال جاری بوده است. او تاکید کرد: این موضوع نشان می‌دهد به‌رغم گفته‌های مدیران شهرداری درخصوص رشد درآمدهاي پايدار كماكان بودجه شهرداري به شدت وابسته به درآمدي ناپايدار ناشي از ساخت و سازها به‌خصوص درآمدهاي ناسالم و مخرب در كيفيت زندگي شهر و شهروندان شامل درآمد ناشي از فروش تراكم مازاد و تغيير كاربري اراضي است. ضمن آنکه بخش مهمی از درآمدهای پایدار شهری به مالیات بر ارزش افزوده وابسته است که نه‌تنها شهرداری‌ها نقشی در وصول آنها ندارند، بلکه به واسطه تصمیم جدید دولت امکان واریز مستقیم آن به حساب شهرداری‌ها وجود ندارد.

پرداخت 3‌درصد از مطالبات پیمانکاران

حقانی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به تحقق بخش تملک دارایی‌های مالی اشاره کرد و گفت: برای این بخش که شامل کمک به پرداخت سود، پرداخت دیون پیمانکاران و بازپرداخت وام‌ها می‌شود، در بودجه سال جاری رقمی معادل 3 هزار و 427 میلیارد تومان پیش‌بینی شده بود که در 9ماهه سال جاری 26 درصد از این رقم یعنی 911میلیارد تومان محقق شده است. او اضافه کرد: نکته جالب دیگر آنکه از مجموع رقم 750 میلیارد تومان مطالبات پیمانکاران در سال جاری صرفا 19 میلیارد تومان معادل 3 درصد پرداخت شده است. محقق نشدن بودجه در این بخش از این‌رو دارای اهمیت است که علاوه بر آنکه بدهی‌ها به سال‌های بعد منتقل خواهد شد، شامل هزینه‌های ناشی از پرداخت سود و انتقال بدهی‌ها و بی‌اعتبار شدن مالی شهرداری نزد بخش‌های مالی و بانکی و پیمانکاران خواهد شد.

هزینه‌های جاری در صدرجدول تحقق

او همچنین بیشترین تحقق بودجه را مربوط به هزینه‌های جاری عنوان کرد و افزود: از مجموع 4 هزار و 766 میلیارد تومان بودجه مصوب این بخش، در 9 ماهه سال 94 رقمی معادل 2 هزار و 876 میلیارد تومان یعنی 60 درصد محقق شده است. این امر به معنی آن است که شهرداری از سازمانی که باید بخش عمده بودجه آن به فعالیت عمرانی اختصاص پیدا می‌کرد، عملا به یک سازمان هزینه‌ای تبدیل شده است. او ادامه داد: ورود به وظایف و مسوولیت‌های خارج از حیطه وظایف قانونی شهرداری، بزرگ کردن بدنه شهرداری، هزینه‌ها و تبعات ناشی از اجرای پروژه‌های بزرگ و تحمیل شدن استقراض‌ها و وام‌های کلان از جمله دلایل این تغییر شکل مجموعه مدیریت شهری پایتخت است. او با بیان اینکه اگرچه تصويب بودجه و بي‌توجهي از نظارت بر اجراي آن، هميشه جزء وجوه ضعف نظارتي شورا محسوب شده است، تصریح کرد: اما هنوز هم زنجيره بودجه كه تماما نيازمند تصويب شوراي شهر تهران است اعم از بودجه، اصلاحيه و متمم احتمالي و نهايتا تفريغ بودجه از اصلي ترين ابزارهاي نظارت شورا بر عملكرد شهرداري است. بنابراين دقت در جهت‌گيري‌های هزينه‌اي و اطلاع‌رساني آن به صورت شفاف و قابل فهم به شهروندان تهرانی از اصلي‌ترين وظايف هر عضو شورا است. او با اشاره به اختیارات ارائه شده به شهرداری برای هزینه‌کرد بیش از سقف مصوب بودجه در قالب تبصره‌ها تصریح کرد: شهرداری در قالب تبصره‌های بودجه‌ای اختیار هزینه کرد علاوه بر رقم مصوب بودجه را (معادل رقم مصوب بودجه) در صورت کسب منابع جدید دارد که به نظر می‌رسد می‌تواند بازوی نظارتی شورا را بر عملکرد مالی شهرداری تضعیف کند.